Czy i w jaki sposób można podważyć testament notarialny?

Testament notarialny – mocny, ale nie zawsze niepodważalny

Testament sporządzony w formie aktu notarialnego uznawany jest za najbezpieczniejszy i najtrudniejszy do podważenia, ponieważ jest sporządzany przez notariusza zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Jednak nawet taki dokument nie jest całkowicie odporny na zakwestionowanie. W określonych sytuacjach testament notarialny może zostać uznany za nieważny przez sąd.

Kiedy można podważyć testament notarialny?

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, testament można uznać za nieważny, jeśli został sporządzony:

  • w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (np. choroba psychiczna, upojenie alkoholowe, silne emocje),

  • pod wpływem groźby lub przymusu (testator działał w obawie o zdrowie lub życie),

  • pod wpływem błędu, który istotnie wpłynął na treść rozrządzenia (np. testator działał w oparciu o fałszywe informacje),

  • z naruszeniem formy przewidzianej przez prawo, choć to w przypadku aktu notarialnego zdarza się niezwykle rzadko.

Jak wygląda procedura podważenia testamentu?

1. Złożenie pozwu do sądu

Osoba kwestionująca ważność testamentu musi złożyć pozew o stwierdzenie nieważności testamentu w sądzie spadku. W pozwie należy wskazać podstawę prawną i faktyczną, np. chorobę psychiczną testatora.

2. Postępowanie dowodowe

Sąd przeprowadza postępowanie, które może obejmować:

  • przesłuchania świadków (np. członków rodziny, lekarzy),

  • opinię biegłego psychiatry lub psychologa,

  • dokumentację medyczną i inne dowody.

3. Wyrok sądu

Jeśli sąd uzna, że testament został sporządzony z naruszeniem prawa – może go unieważnić. Wówczas do spadku stosuje się zasady dziedziczenia ustawowego lub poprzedni testament, jeśli taki istnieje.

Czy warto zasięgnąć porady notariusza?

Tak. Choć notariusz nie prowadzi spraw sądowych, może pomóc:

  • ocenić ważność sporządzonego testamentu,

  • doradzić, czy istnieją przesłanki do jego podważenia,

  • przygotować nowy, ważny testament zgodny z wolą spadkodawcy.

Kancelaria notarialna to również dobre miejsce, by upewnić się, że testament jest sporządzony w sposób niebudzący wątpliwości.