Czym jest data pewna?
Data pewna to pojęcie z Kodeksu cywilnego, które oznacza, że dokument posiada urzędowo potwierdzoną datę jego istnienia. Oznacza to, że nikt nie może skutecznie zakwestionować, iż dokument istniał w określonym dniu.
Taka data ma istotne znaczenie m.in. przy umowach cywilnoprawnych, zabezpieczeniu praw majątkowych czy ochronie przed roszczeniami osób trzecich.
Najczęściej notariusz nadaje dokumentowi datę pewną poprzez przybicie pieczęci i dokonanie stosownej wzmianki w repertorium czynności notarialnych.
Jak uzyskać datę pewną u notariusza?
Najprostszym sposobem uzyskania daty pewnej jest przedłożenie dokumentu w kancelarii notarialnej w celu jego urzędowego poświadczenia.
Można to zrobić na dwa sposoby:
-
za pośrednictwem aktu notarialnego (np. w przypadku sporządzania umowy),
-
przy okazaniu gotowego dokumentu – notariusz dokonuje wtedy tzw. czynności poświadczenia daty okazania.
Kancelaria notarialna odnotowuje fakt okazania dokumentu w repertorium, a sam dokument opatrzony jest adnotacją o dacie i pieczęcią urzędową.
Kiedy data pewna jest potrzebna?
1. Umowy dotyczące praw majątkowych
Jeśli dokument dotyczy ważnych transakcji (np. pożyczki, użyczenia, darowizny) i nie ma formy aktu notarialnego, warto nadać mu datę pewną dla bezpieczeństwa.
2. Przed dochodzeniem roszczeń
Data pewna potwierdza istnienie dokumentu przed określonym wydarzeniem, co może mieć kluczowe znaczenie w postępowaniach cywilnych lub spornych.
3. Przy relacjach z osobami trzecimi
Jeśli dana umowa ma wpływ na prawa osób trzecich (np. wierzycieli), data pewna zabezpiecza przed zarzutem, że dokument powstał „po fakcie” dla obejścia prawa.
Jakie dokumenty można opatrzyć datą pewną?
-
umowy cywilnoprawne (np. pożyczki, darowizny),
-
oświadczenia woli,
-
protokoły,
-
dokumenty dotyczące przeniesienia praw,
-
uchwały stowarzyszeń, fundacji, wspólnot mieszkaniowych.
Notariusz nie weryfikuje treści dokumentu pod kątem zgodności z prawem – potwierdza jedynie fakt jego okazania w określonym dniu.